Profilaktyka stomatologiczna

Od najmłodszych lat należy dbać o zęby i co do tego nie ma wątpliwości. Kiedy jednak zgłosić się do ortodonty? I co to jest profilaktyka stomatologiczna i profilaktyka w ortodoncji?

Niezaprzeczalnie każdy powinien regularnie wykonywać wizyty kontrolne u stomatologa i to niezależnie od tego, czy posiada zęby naturalne czy sztuczne. Co więcej, przyjmuje się, że nawet osoby nieposiadające uzębienia powinny pojawić się na kontroli, ponieważ może to pomóc w wykrywaniu i leczeniu wielu nieprzyjemności, takich jak grzybica jamy ustnej lub zapalenie tkanek jamy ustnej. Profilaktyka stomatologiczna powinna być rozpoczęta już od najmłodszych lat. Warto także pamiętać, że nigdy nie jest za późno, aby zadbać o zdrowie swojej jamy ustnej.

Profilaktyka w ortodoncji

Profilaktyką stomatologiczną nazywamy zapobieganie wystąpieniu wad zgryzu w dorosłym uzębieniu. Zacząć należy już od narodzin. W pierwszym półroczu życia dziecko śpi przez większą część doby i ten czas należy wykorzystać na prawidłowe układanie dziecka do snu.

• Płaskie ułożenie kręgosłupa z głową spoczywającą na niewielkiej poduszce sprzyja prawidłowemu rozwojowi narządu żucia.
• Zbyt wysokie lub zbyt niskie ułożenie głowy wywołuje zmianę położenia żuchwy, może dojść do zaburzeń czynności mięśni i stawu skroniowo-żuchwowego.
• Za wysokie układanie głowy powoduje przewagę mięśni wysuwających żuchwę nad cofającymi i sprzyja powstawaniu wad doprzednich.
• Zbyt niskie układanie głowy powoduje dotylne przesuwanie żuchwy wraz z językiem, usta pozostają otwarte, dolna warga może wsuwać się pod górny wał dziąsłowy, żuchwa pociągana jest do tyłu i dołu przez mięśnie i dodatkowo zwiększa to siła ciężkości, takie ustawienie sprzyja rozwojowi wad dotylnych.

Kolejny ważny czynnik to karmienie:

• podczas naturalnego karmienia matka trzyma dziecko w pozycji ukośnej, dzięki temu żuchwa dziecka jest wysunięta i wszystkie mięśnie intensywnie pracują podczas ssania,
• podczas karmienia sztucznego poziome ułożenie powoduje pozbawienie żuchwy doprzednich bodźców wzrostowych, inna praca mięśni jamy ustnej (do picia z butelki nie jest konieczna intensywna praca wszystkich mięśni, szczególnie, gdy używa się wiotkich smoczków z dużymi otworami) powoduje hipotonię warg i stałe otwarcie ust.

To wszystko powoduje, że szczęki ulegają zwężeniu, zęby sieczne (szczególnie górne) wychylają się. Powstaniu wad zgryzu może sprzyjać również istniejąca przez dłuższy czas wada postawy. Skrzywienie kręgosłupa szczególnie w odcinku piersiowym może skutkować bocznym przemieszczeniem żuchwy. Lordoza szyjna sprzyja tyłozgryzom. To są czynniki które sami możemy kontrolować i zwracać uwagę.

Pierwsza wizyta dziecka u ortodonty

W gabinecie ortodonta zwróci uwagę na istniejące parafunkcje, które też mogą wpłynąć na rozwój wady. Należą do nich prawidłowy tor oddychania przez nos, który jeśli jest zaburzony powoduje zahamowanie poprzecznego wzrostu szczęki, formuje się wąskie, wysokie podniebienie z tendencją zębów do stłoczeń. Prawidłowe połykanie. Do 18. miesiąca życia połykanie niemowlęce, które wykonywane jest przy rozchylonych ustach, przekształca się w dojrzały typ, przy którym zęby zwierają się, a język pozostaje we właściwej pozycji w jamie ustnej. W przypadku przetrwałego połykania niemowlęcego kształtuje się zgryz otwarty, tyłozgryz lub zgryz krzyżowy.

Należy również zwrócić uwagę na konsystencję pokarmów. Żucie miękkich, papkowatych pozbawia szczęki bodźców wzrostowych co prowadzi do zwężeń szczęk i stłoczeń zębów. Ważne też są istniejące nawyki tj. obgryzanie paznokci, ołówków, ssanie smoczka, palca, wciskanie pomiędzy zęby zapałek. Również nieleczona próchnica ma wpływ na rozwój wady zębowej. Duże, rozległe wypełnienia o nieprawidłowym kształcie mogą też prowadzić do nieprawidłowego ułożenia szczęk. Dlatego tak ważne jest zgłosić się do lekarza na kontrolę aby mógł dostrzec te nieprawidłowości w odpowiednio wczesnym etapie i zaordynować odpowiednie leczenie.

Profilaktyka w stomatologii

Dobry stomatolog przeprowadzi najpierw badanie zębów i dziąseł. Następnie omówi z pacjentem niezbędne leczenie stomatologiczne. Głównym celem jest pomoc w osiągnięciu optymalnego stanu zdrowia jamy ustnej. Utrzymując zdrową jamę ustną, można zapobiec wystąpieniu lub nawrotom ubytków i chorób dziąseł.

Lista działań profilaktycznych z zakresu dentystycznego nie jest krótka. Istnieje wiele tzw. punktów kontrolnych wizyty, jakie może zaproponować pacjentowi lekarz stomatolog, m.in.:

1. Przeprowadzi zabieg skalingu, polerowania i fluoryzacji, który polega na dokładnym usunięciu kamienia i zadbaniu o płytkę nazębną.
2. Poinformuje pacjenta, które produkty do pielęgnacji jamy ustnej (np. pasta do zębów) są najbardziej odpowiednie pod konkretnego pacjenta.
3. Omówi z pacjentem nawyki żywieniowe i wszelkie nałogi, takie jak palenie papierosów i spożywanie alkoholu i ich wpływ na stan zębów.
4. Sprawdzi, czy wszystkie wypełnienia są w dobrym stanie i czy nie ma ostrych krawędzi, które mogłyby utrudnić szczotkowanie.
5. Pomoże pacjentowi nauczyć się najlepszych sposobów szczotkowania zębów, a także czyszczenia szczelin międzyzębowych za pomocą nici dentystycznych lub dedykowanego irygatora. Jest to konieczne, aby usunąć bakterie powstałe w wyniku otwierania buzi i spożywania pokarmów, które cząstkowo zagnieżdżają się w szczelinach.

Warto pamiętać, że domowe zaniedbanie pielęgnacji i higieny jamy ustnej może prowadzić do próchnicy nazębnej. Przede wszystkim z uwagi na fakt, że bakterie w niej zawarte zamieniają cukier zawarty w jedzeniu i napojach w kwas.

Profilaktyka zębów dla najmłodszych

Najczęstszym problemem zdrowotnym są niezaspokojone potrzeby w zakresie opieki stomatologicznej wśród dzieci. Nieleczone ubytki mogą mieć poważne konsekwencje, takie jak problemy zdrowotne, ból, czy utrata apetytu. Aby uniknąć negatywnych konsekwencji, należy regularnie wykonywać usługi profilaktyczne. Przede wszystkim tj. profesjonalne czyszczenie i badanie jamy ustnej, aby upewnić się, że zęby mleczne są we właściwym miejscu dla zębów stałych. Warto pamiętać, że kontrole stomatologiczne dzieci pomogą również zmniejszyć lęk przed wizytami u dentysty.

Jeśli zapomniałeś o systematyczności w kwestii przeglądu jamy ustnej – zapisz się do stomatologa możliwie szybko. Zdrowe zęby u Ciebie i Twojej rodziny to podstawa zdrowia i dobrego samopoczucia.