Leczenie zgryzu otwartego

Zgryz otwarty to wada charakteryzująca się tym, że górne i dolne zęby szczęki i żuchwy nie mają ze sobą kontaktu, nie stykają się. Należy do tzw. wad pionowych uzębienia. Przy okazji tej wady uwidacznia się optyczne "wydłużenie" dolnego odcinka twarzy. Istnieje kilka typów tej wady gdzie brak kontaktu zębów ze sobą może wystąpić na przednim odcinku łuków zębowych (od kłów do kłów), bocznym lub na całej ich długości. Wówczas całą wolną przestrzeń między oboma łukami określa się mianem przestrzeni lub szpary niedogryzowej. Dotknięci tą wadą zwykle mają kłopoty ze spożywaniem pokarmów, ich odgryzaniem i żuciem. Zgryz otwarty oprócz tego, że wygląda nieestetycznie, przeszkadza również w normalnym oddychaniu, a przez niedomykanie ust przyczynia się do seplenienia, co na dalszym etapie wymaga kontaktu z logopedą. Jak zatem wygląda leczenie zgryzu otwartego?

Na brak kontaktu między zębami wpływ ma wiele czynników. Najczęstszą jest utrwalony z niemowlęctwa sposób połykania, z językiem wchodzącym między wał dziąsłowy zarówno górny jak i dolny. Zwykle zanika on wraz z pojawianiem się zębów mlecznych. U dzieci długo karmionych piersią lub butelką ze smoczkiem może ulec utrwaleniu. Wśród przyczyn zgryzu otwartego wymienia się przebytą krzywicę, niektóre choroby endokrynologiczne, zespoły genetyczne ale również długie, nawykowe ssanie palca czy smoczka, wady wymowy, a u dzieci starszych nawet uporczywe obgryzanie paznokci.

Leczenie wad zgryzu u dzieci

Leczenie zgryzu otwartego u dzieci osiąga tym lepsze efekty im szybciej zostanie rozpoczęte. I tutaj wielka odpowiedzialność spoczywa na samych rodzicach, gdyż wczesna diagnoza zgryzu otwartego przyczynia się do efektywnego leczenia zgryzu otwartego. Gdy dziecko, posiadające zęby mleczne, długo ssie smoczek lub kciuk jest to przesłanka aby złożyć wizytę kontrolną u stomatologa. Postępowanie zwykle zaczyna się od eliminacji złych nawyków. W przypadku dzieci, jeśli tylko uda się usunąć przyczyny, leczenie trwa dosyć krótko. Nawyki prowadzące do powstania opisywanej wady można na wczesnym etapie z powodzeniem wyeliminować. Gdy dziecko ssie kciuk w nocy rozwiązanie przynosi mechaniczna blokada na piżamce. W ten sposób maluch nie może sięgnąć ręką do ust. W przypadkach uporczywego ssania lub wypychania języka stosuje się zapory, które równie szybko eliminują niekorzystny nawyk.

U dzieci starszych, u których następuje wymiana zębów z mlecznych na stałe, w procesie leczenia stosuje się ćwiczenia oraz różnego rodzaju aparaty ruchome. Przy leczeniu zgryzu otwartego zastosowanie mają:

• wyciągi stymulujące zęby do zwarcia,
• aparaty Andersena,
• aparat Baltersa,
• aparaty zewnątrzustne typu headgear,
• szyny zgryzowe,
• łuki podniebienne i językowe – wszystko w zależności od stopnia i rodzaju wady.
• w ostateczności może być konieczny zabieg operacyjny.

Leczenie zgryzu otwartego u dorosłych może opierać się na noszeniu stałego aparatu ortodontycznego, zastępowanego dalej retainerem. Jego zadaniem jest podtrzymanie uzyskanych efektów. W przypadku zgryzu otwartego najczęściej niezbędny jest zabieg chirurgiczny. Podczas niego każdy z łuków zębowych korygowany jest oddzielnie i ustawiany w zwarciu wobec drugiego. W dalszej kolejności następuje leczenie ortodontyczne. Czasem – w zależności od stopnia wady - wystarczy "wciskanie" (intrudowanie) zębów trzonowych, odpowiedzialnych za niedomykanie zgryzu. Jednakże o metodzie leczenia decyduje lekarz ortodonta.